Balaxanı
qəbiristanlığında dünyadakı 7-ci neft
maqnatlarından biri olan Kampan Qədimov uyuyur. Biz orada neft
maqnatının adına
layiq dəbdəbəli bir qəbir daşı görəcəyimizi gözləyirdik. Amma kənd
axundu kiçik
və sadə qəbir daşını göstərir: "Bu, neft maqnatı Kampanın qəbridir”.
Neft milyonçusunun qəbir daşının üstündə ərəb və ingiliscə "Mer Qanpan
Kadimof”
yazılmışdı. K.Qədimovun evi kəndin mərkəzində hələ də qorunur. Onu da
deyək ki,
21 otaqdan ibarət bu evdə milyonçu neftxudanın nəticəsi Kampan Qədimov
yaşayır.
Məşədi Kampanın nəticəsi ilə ulu babası haqda söhbətləşirik: "Ulu
babamın əsl
adı Əlibaxış olub. Nobel qardaşları kimi digər neft milyonçuları
özlərinə
kompaniya yaratmaq istəyiblər. Bu məqsədlə qruplarına daxil etmək üçün
özlərinə
yeddinci neft maqnatı axtarıblar. İngilislər Bakı kəndlərində tez-tez
olublarmış. Yəqin ulu babamın neft maqnatları ilə tanışlığı Balaxanıda
olub.
Sonda Məşədi Kampan yeddinci neft maqnatı qrupuna daxil olub”. K.Qədimov səxavətli, əliaçıq və
təvazökar insan olub.
Nəticəsi onun xeyriyyəçiliyindən bəhs edir: "Gəlib deyirlərmiş ki,
Məşədi
Kampan, bir dənə məktəb tikmək lazımdır. O da ”nə qədər pul lazımdır"
soruşanda əgər 100 min manat istəyirdilərsə, çıxarıb bir milyon
verirmiş. Yəni
gedin, lap on məktəb tikin. Sonra da deyirmiş ki, amma bu pulu mənim
verməyim
heç vaxt bilinməsin və adım heç yerdə hallanmasın. Qış aylarında
kənddəki
kasıblara yardım etmək üçün nə lazımdırsa bir kisəyə yığılmasını
tapşırarmış.
Sonra o kisələri aparıb kasıbların qapısı ağzına qoyurmuşlar".
Sovet hakimiyyəti dövründə milyonçulara qarşı aparılan repressiya Məşədi
Kampandan yan keçib. O dövrün hakimiyyəti Məşədi Kampana kasıblara
yardım
etdiyinə görə dəyməyib. Nəticəsi Məşədi Kampanın ölümündən sonra
mal-mülkünün
müsadirə olunduğunu deyir: "1928-ci ildə rəhmətə gedib. Sovet hökuməti
21
otaqdan ibarət evi əlimizdən aldı. Nənəm danışırdı ki, evimizdən
qızıl-zinət
əşyalarını aparmaq üçün hər gün dörd böyük yük maşını gəlirdi. Sovet
hökumətinin yağmalama prosesi 1961-ci ilə kimi davam etdi.
Çarpışıb-vuruşaraq dədə-baba
evimizi geri qaytara bildik”...